i immunitet parlamentarny z perspektywy konstytucyjnej i karnoprocesowej”, która odbyła się 28 kwietnia 2016 r. w siedzibie Wyższej Szkoły Prawa im. Heleny Chodkowskiej we Wrocławiu.
Geneza immunitetu
Na wstępnie należy zaznaczyć, że termin immunitet wywodzi się bezpośrednio od słowa immunitas oznaczającego zwolnienie od obciążeń lub obowiązków. Zgodnie z definicją podaną w słowniku języka polskiego pod redakcją Stanisława Dubisza immunitet
w znaczeniu prawniczym oznacza „przywilej polegający na zwolnieniu od odpowiedzialności sądowej i na nietykalności osobistej, przysługującemu osobom pełniącym określone funkcje”.
W ogólnym i najczęściej występującym w doktrynie znaczeniu, immunitet jest wyłączeniem
w określonym stopniu spod jurysdykcji polskich sądów karnych pewnej grupy podmiotów, przebiegającym w myśl zasady, że każdy immunitet jest ustawowym wyjątkiem od zasady powszechności procesu karnego.
Immunitet w prawie krajowym i międzynarodowym
Immunitet jest instytucją opisaną zarówno przez prawo międzynarodowe, jak i prawa poszczególnych krajów. Prawo międzynarodowe traktuje immunitet jako przywilej mający na celu ochronę swobody funkcji określonych osób, która to ochrona leży w interesie wszystkich państw. Julian Sutor w książce „Przywileje i immunitety międzynarodowe” stwierdza, iż obowiązująca do niedawna teoria eksterytorialności została zastąpiona przez pragmatyczną teorię swobody funkcji, mówiącą o tym, że wszystkie przywileje i immunitety obcych państw przyznawane są jedynie w zakresie niezbędnym do wypełniania określonych funkcji.
Prawa krajowe i opisane w nich immunitety odwołują się do zupełnie innych wartości. Przykładem może być immunitet parlamentarny, który służy ochronie niezależności parlamentu jako całości, gwarantując tym samym, iż zasada trójpodziału władzy, rozumiana jako zrównoważenie kompetencji władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, zostanie zachowana.
Funkcjonalność immunitetu parlamentarnego szczególnie dobrze przedstawiona została w piśmiennictwie związanym z prawem konstytucyjnym. Podkreśla ono znaczenie immunitetu parlamentarnego, jako instrumentu służącego ochronie niezależności parlamentu poprzez otoczenie ochroną wszystkich deputowanych. Co ciekawe, immunitet parlamentarny, nawet rozumiany jako instytucja obejmująca swoim działaniem grupę podmiotów, w istocie rzeczy stanowi przywilej osobisty, który czyni wyłom w konstytucyjnej zasadzie równości wobec prawa.
Wrocławska konferencja z udziałem ekspertów
Podczas ogólnopolskiej konferencji naukowej pt. „Immunitet głowy państwa i immunitet parlamentarny z perspektywy konstytucyjnej i karnoprocesowej”, która odbyła się 28 kwietnia 2016 r. w siedzibie Wyższej Szkoły Prawa im. Heleny Chodkowskiej we Wrocławiu, o istocie immunitetu oraz o związanych z nim kwestiach proceduralnych dyskutowali tacy specjaliści, jak prof. Krystian Complak, dr hab. Krzysztof Grajewski czy dr Barbara Janusz-Pohl. Wszystkim zainteresowanym, którzy z jakichś powodów nie mogli wziąć udziału w tym wydarzeniu, pozostaje jedynie liczyć na ewentualną publikację materiałów pokonferencyjnych. Miejmy nadzieję, że oczekiwania te zostaną uwzględnione.
Więcej na: prawowroclaw.edu.pl
