kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
Jesteśmy w Szymanowicach, kolega Artur pokazuje nam swoje zbiory widokówek, które ma zgromadzone w kilkunastu albumach, przedstawia też różne ciekawe stare dokumenty m.in. druki Volklisty osób deklarujących w latach II Wojny Światowej przynależność do narodu niemieckiego tzw. Volksdeutsche.
Kolejne to cegiełki z roku 1950 Narodowej Pożyczki Sił Zbrojnych, obligacja pożyczki konsolidacyjnej na kwotę 50 zł złocie z roku 1936 .
Przeglądamy ulotkę skierowaną do mieszkańców miasta Lwowa w języku polskim rozrzucaną przez Niemców, a nakłaniająca do niestawiania oporu i wiele różnych starych dokumentów. Kolejny eksponat to pięknie wykaligrafowany list do Jana Aleksandra Tumankiewicza w Krakowie z roku 1877 r.
Kilkadziesiąt dokumentów ze swoich zbiorów kolega Artur przekazał na tym spotkaniu na ręce prezesa SMZK Andrzeja Cicheckiego w celu powiększenia zbiorów Regionalnej Izby Pamięci.
Zbiory dotyczące tematu miasta Kąty Wrocławskie złożone z przedwojennych widokówek posłużyły w roku 2013 śp. Jerzemu Grendzie, zmarłemu w zeszłym roku prezesowi założycielowi tego stowarzyszenia, do drugiego wydania albumu: „Kąty Wrocławskie. Nieznane obrazy śląskiego miasteczka”. Album wydany przez SMZK z dotacji Gminy Kąty Wrocławskie.
Znajdziemy tam wiele starych litografii z kąckimi motywami, jak też chronologicznie ułożonych wydarzeń z dziejów Kątów Wrocławskich na przestrzeni wieków.
Część widokówek jest też reprodukowanych na stałej wystawie w Regionalnej Izbie Pamięci.
W zbiorach widzimy chromolitografie podkolorowane, litografie czarnobiałe kiedy technika fotografii nie była jeszcze tak rozpowszechniona, taniej było zrobić z miedziorytu, stalorytu czy innego materiału.
Do roku 1905 na rewersie pocztówki znajdował się tylko jedynie adres, znaczek stempel, natomiast tekst można było napisać na awersie. Obok widoczku, zdjęcia było miejsce pozostawione na tekst. Po 1905 roku obok adresu pojawia się miejsce na tekst, a druga strona przedstawia jedynie widok, tłumaczy właściciel zbiorów.
- W jaki sposób zdobywa się takie widokówki?
- Jest kilka sposobów, pierwszy - to aukcje odbywające się w Internecie - to około 60 %, drugi - ze stron typowo kolekcjonerskich oraz targi staroci. Najdroższa, ponad stuletnia widokówka wylicytowana kosztowała 1000 zł.
- Jakie tematy dominują w zbiorach?
- Obecnie skupiam się na trzech tematach zbioru widokówek; pierwszy temat miasto Kąty Wrocławskie, drugi temat to gmina Kostomłoty w powiecie średzkim śląskim, trzeci zbiór dotyczy gminy Udanin w powiecie średzkim śląskim. Zbiory zawierają ponad 400 starych widokówek wykonanych różną techniką.
Zdarzają się dość niesamowite sytuacje. Widokówka przedstawiająca Gasthof w (niem. Spillendorf ) - Samsonowice , zakupiona na giełdzie staroci we Wrocławiu koło Hali Stulecia, jadę do domu. We wsi sięgnąłem po kartkę, by odnaleźć obiekt, biorę ją do ręki, próbuję znaleźć budynek, który to jest? Zerkam na datę - data nadania 1 wrzesień 1913r, a jest 1 września 2013, równo 100 lat jak ona ze mną wróciła do tej wioski.
Pan Artur posiada głęboką wiedzę na temat historii przedstawianych na wiekowych kartkach obiektów, jak też o technikach wykonywania poszczególnych kartek.
xxxxx
- Jakie plany dotyczące zbiorów widokówek?
- Chciałbym, by w kolejnym albumie znalazły się widokówki przedstawiające różne dawne obiekty, kościoły pomniki oraz współczesne fotografie tego co jeszcze pozostało do czasów obecnych.
W zbiorach jest wiele widokówek przedstawiających ratusz w Kątach Wrocławskich, tu widać jak zmieniał się obiekt i otoczenie po kolejnych remontach. Wiele obiektów już nie istnieje, a ich widok pozostał już tylko na kartkach.
Na licznych przedstawiany jest stojący przed ratuszem pomnik Rolanda symbolizującego wolność, niezależność miasta, niestety do obecnych czasów się nie zachował, najbliższy zachowany znajduje się w Środzie Śląskiej. Pomnik ten upamiętniał mieszkańców, którzy zginęli podczas pierwszej wojny światowej.
Roland po wojnie musiał odstąpić miejsce na postumencie generałowi Świerczewskiemu, który też został zdjęty z cokołu po latach.
Pierwotnie rynek wybrukowany był tzw kocim łbem. W kilku miejscach spod asfaltu do dzisiaj wyglądają polne kamienie. Z-ca burmistrza obiecał, że przy przebudowie rynku dla przypomnienia zostaną odsłonięte niewielkie fragmenty tego starego bruku.
xxxx
Oglądając widokówkę dworca kolejowego w Kątach Wrocławskich kolega Artur opowiada jak kolejno rozbudowywano ten obiekt o kolejne dobudówki.
O tym, że jeździły przez Kąty Wrocławskie parowozy świadczy pozostawiona na międzytorzu stacji kolumna do napełniania wodą parowozów, brakuje jej tylko ruchomego wysięgnika.
