Prace wykopaliskowe na terenie gminy Kobierzyce trwają od lipca 2006 roku. Prowadzi je Zespół Badań Ratowniczych Instytutu Archeologii i Etnologii PAN Oddział we Wrocławiu, na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Archeolodzy na obszarze 15 hektarów, wydobywają skarby minionych epok . Dokładnie w miejscu, gdzie w niedługim czasie powstanie autostradowa obwodnica Wrocławia.
Fot. WFP
Na stanowisku archeologicznym w Domasławiu odkryto ślady osady i cmentarzysko z młodszej epoki kamienia – neolitu (5500-2300 p.n.e.), cmentarzysko i pozostałości osady z wczesnej epoki brązu (2300-1400 p.n.e.), osadę ludności kultury przeworskiej (I w. p.n.e.- V n.e.) oraz duże cmentarzysko z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza (1300-400 p.n.e.). Ilość zabytków pozyskanych podczas wykopalisk jest tak duża, że na wystawie postanowiono zaprezentować niewielką ich część, związaną z cmentarzyskiem ze wczesnej epoki żelaza, czyli tzw. okresu halsztackiego (750/700 – 400 p.n.e.).
Fot. WFP
Halsztackie cmentarzysko ciałopalne jest rozległe. Przebadano na nim ponad 1300 zespołów grobowych, z czego 200 to groby komorowe, bardzo bogato wyposażone. Pochowani w nich osobnicy należeli do wyróżniającej się warstwy ówczesnego społeczeństwa. Groby zawierają, oprócz popielnicy, czyli naczynia z przepalonymi szczątkami zmarłego, po kilkanaście do ponad 40-stu naczyń - przystawek, a także broń (miecze, siekierki) oraz ozdoby z brązu i żelaza (bransolety, naszyjniki, paciorki, zapinki i szpile). W grobach wojowników odkryto 7 mieczy. Jest to największy jak dotąd zespół mieczy z okresu halsztackiego w Polsce. Część z tych zabytków będzie można zobaczyć na wystawie w Kobierzycach.
Fot. WFP
Ceramika, która również prezentowana jest na wystawie, budzi podziw nie tylko ze względu na jakość wykonania, lecz również z powodu swoich walorów estetyczne, wyrażających się w formach naczyń i bogatym zdobnictwie. Największą uwagę zwracają naczynia malowane. Wiele motywów występujących na ceramice malowanej miało sens symboliczny. Schematyczne symbole solarne to koła, koncentryczne okręgi, a także przedstawienia tarcz słonecznych z rozchodzącymi się promieniami.
Fot. WFP
Najcenniejszym zabytkiem prezentowanym na wystawie jest gliniany czterokołowy wózek. Jest to jedyne tego typu znalezisko z okresu halsztackiego odkryte na obszarze Polski. Kultowa symbolika wozu jest szeroko rozpowszechniona m.in. we wczesnej epoce żelaza. Wiąże się ona z symboliką kultu solarnego, co znajduje potwierdzenie w motywie trykwetrów zdobiących misę wózka z Domasławia.
Do ciekawszych eksponatów, które będzie można zobaczyć na wystawie, należą również naczynia wykonane z brązu pochodzące z terenów alpejskich i Italii.
Fot. WFP
Znaleziska z Domasławia ukazują nam obraz zamożnego społeczeństwa we wczesnej epoce żelaza, które osiągnęło poziom rozwoju porównywalny z głównymi centrami kulturowymi pradziejowej Europy. Świadczą one również o ożywionych kontaktach z tymi ośrodkami, a za ich pośrednictwem z cywilizacjami kręgu Morza Śródziemnego.