Brak świadomości możliwości wyboru pomiędzy ratą stałą, a ratą zmienną jest charakterystyczna dla większości kredytobiorców. Skupiają się oni przede wszystkim na innych parametrach, takich jak oprocentowanie, prowizja czy okres finansowania. Nie może to dziwić, bowiem są to parametry, które bardzo często decydują o ostatecznym koszcie kredytu hipotecznego. Niektórzy nie zwracają na to uwagi również ze względu na to, że zawiązują niewielkie zobowiązania, w przypadku których rodzaj raty nie wiele zmienia. Różnica staje się odczuwalna dopiero, jeśli chodzi o wysokokwotowe kredyty, o długim terminie spłaty, które pokazują różnicę drzemiącą w niewielkich ratach.
Rata kredytu stała i malejąca – czynniki mające wpływ
Przede wszystkim, aby rzetelnie wybrać pomiędzy ratą kredytu stałą, a malejącą powinniśmy przyjrzeć się samej konstrukcji raty. Składa się ona z dwóch elementów. Pierwszym jest część kapitałowa, która prezentuje dokładną kwotę, jaką pożyczyliśmy od banku. Jej spłata powoduje każdorazowe zmniejszanie się kwoty salda zadłużenia. Drugą częścią jest tzw. część odsetkowa, która jest formą wynagrodzenia dla banku z tytułu udzielonego finansowania.
Wysokość odsetek opiera się zatem na oprocentowaniu kredytu, który jest sumą marży i stawki referencyjnej, czyli WIBOR dla kredytów złotowych oraz EURIBOR dla kredytów w euro, a także LIBOR dla kredytów we frankach szwajcarskich i dolarach amerykańskich. Wyjątkiem są kredyty hipoteczne o stałym oprocentowaniu, które nie zmieniają się w czasie. Są one jednak bardzo rzadko spotykane na rynku, dlatego skoncentrujemy się na zobowiązaniach o zmiennej stopie procentowej, udzielanej w złotych polskich.
Najważniejsze informacje – rata równa
Raty równe to wariant spłaty, który cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem wśród kredytobiorców. Popularność tego rozwiązania wynika przede wszystkim z dwóch powodów. Przede wszystkim system spłaty oceniany jest przez banki, jako mniej ryzykowny. Uzależnione jest to przede wszystkim od faktu, że w pierwszych latach wysokość miesięcznej raty równej jest dużo mniejsza od raty malejącej. To z kolei wpływa na zdolność kredytową wnioskodawcy. Ponadto – rozwiązanie to pozwala wprowadzić pewien ład do zarządzania budżetem domowym, co dla wielu osób jest bardzo istotne.
Jednocześnie warto pamiętać, że stała wysokość rat zapewniana jest przez niezmienną stawkę WIBOR. Jakikolwiek jej spadek lub wzrost wpływać będzie na podwyższenie lub obniżenie raty równej. Jeśli zatem weźmiemy pod uwagę, że zobowiązanie będzie spłacane przez okres wielu lat to nietrudno jest sobie wyobrazić, że zmiany stopy referencyjnej są nieuniknione.
Najważniejsze informacje – rata malejąca
Raty malejące są co do zasady tańsze, niż raty równe. Spowodowane jest to przede wszystkim faktem, że w początkowym okresie spłaty zobowiązania rata malejąca bardzo mocno obciąża budżet kredytobiorcy – może być ona nawet kilkudziesięciokrotnie wyższa od raty równej. To kluczowy parametr w kontekście decyzji o przyznanie kredytu w wysokości wnioskowanej kwoty – możemy wykazywać zdolność do spłacania rat wyłącznie, jeśli wybierzemy wariant z równymi ratami.
Kapitałowa część raty malejącej wyliczana jest w oparciu o podzielenie kwoty kredytu przez liczbę rat. Z kolei odsetki szacowane są od zmniejszającego się każdego miesiąca kapitału. Tym samym każda kolejna rata jest niższa od poprzedniej.
Rata kredytu hipotecznego – stała czy malejąca – co wybrać?
Wydaje się, że rozsądniejszym rozwiązaniem jest wybór malejących rat. Przemawia za tym fakt, że ostateczna cena kredytu w tym przypadku jest niższa. Oczywiście nie bierzemy pod uwagę innych czynników, takich jak prowizja czy ubezpieczenia. Druga kwestia jest natomiast taka, że osoby decydujące się na raty malejące szybciej zmniejszają saldo swojego zadłużenia. To z kolei jest pozytywnym sygnałem dla banku, jak i kredytobiorcy. Ten pierwszy – bo szybciej kończy się spłata odsetek, a drugi – lepiej się czuje wiedząc, że z każdym rokiem ma mniej do zapłacenia. Natomiast warto pamiętać o tym, że w początkowym okresie spłaty zobowiązania te raty będą znacznie wyższe.